Op deze pagina: 

Plantaardige voeding bij ziektegerelateerde ondervoeding

Plantaardig eten wordt steeds vaker aangeraden vanwege de positieve effecten op de gezondheid en het milieu. In juni 2025 bracht de Hoge Gezondheidsraad het rapport ‘Voedingsaanbevelingen voor de Belgische bevolking’ uit waarin de nieuwste voedingsaanbevelingen worden voorgesteld. Er wordt geadviseerd om over te stappen naar een ‘gezond milieuverantwoord voedingspatroon’ dat meer gericht is op plantaardige voedingsmiddelen, met peulvruchten als belangrijke plantaardige eiwitbron¹. Deze aanbevelingen sluiten aan bij inzichten van de EAT-Lancet Commissie, die adviseert om de eiwitconsumptie te verschuiven naar 75% plantaardige en 25% dierlijke eiwitten². Een meer plantaardig dieet draagt volgens de Hoge Gezondheidsraad en de EAT-Lancet Commissie bij aan de gezondheid van de algemene bevolking en het milieu^1,2.

Echter bevat plantaardige voeding over het algemeen minder energie en eiwit. Bovendien hebben de eiwitten in plantaardige voedingsmiddelen doorgaans een lagere eiwitkwaliteit dan dierlijke eiwitten. Juist bij patiënten met ziektegerelateerde ondervoeding kan dit een uitdaging zijn, omdat deze mensen vaak een verminderde eetlust hebben terwijl de energie- en eiwitbehoeften verhoogd zijn.

Aandachtspunten bij een plantaardig voedingspatroon tijdens ziekte en herstel

De eiwitkwaliteit, ofwel de hoeveelheid eiwit uit voeding dat bruikbaar is voor het lichaam, hangt af van verschillende factoren, waaronder:

1. Het aminozuurprofiel: De aanwezigheid en verhouding van essentiële aminozuren in de voeding die het lichaam niet zelf kan aanmaken.
2. De verteerbaarheid: Hoe goed het eiwit in de voeding door het lichaam kan worden afgebroken en opgenomen.

Eiwitten met een hoge kwaliteit bevatten alle essentiële aminozuren in de juiste verhoudingen en zijn goed verteerbaar. De meeste plantaardige eiwitten hebben een lagere verteerbaarheid en bevatten minder essentiële aminozuren dan dierlijke eiwitten. Daarom zijn eiwitten uit onbewerkte plantaardige bronnen doorgaans minder goed te gebruiken door het lichaam voor het aanmaken van spiermassa dan eiwitten uit dierlijke bronnen. Bij het samenstellen van maaltijden en in het dagelijkse voedingspatroon is het dan ook belangrijk hieraan te denken. Zeker voor chronisch en acuut zieke mensen en/of mensen met (risico op) ondervoeding is dit van groot belang. Zij hebben dagelijks meer eiwitten nodig dan gezonde volwassenen en hebben vaak een verminderde eetlust. Als ondervoede patiënten (meer) plantaardige voeding nemen, moet daarbij ook rekening gehouden worden met de eiwitkwaliteit van de voeding. Bovendien is er ook extra aandacht nodig voor andere voedingsstoffen, zoals vitaminen en mineralen. Het gaat dan met name om voedingsstoffen die in grotere mate of enkel in dierlijke producten zitten, zoals ijzer, zink, omega 3-vetzuren, calcium, vitamine D, vitamine B12, en jodium.

Een diëtist(e) kan patiënten met (risico op) ondervoeding begeleiden bij het samenstellen van een (meer) plantaardig voedingspatroon met voldoende energie, eiwitten, een hoge eiwitkwaliteit en voldoende vitaminen en mineralen. Wanneer inname van gewone (plantaardige) voeding niet of onvoldoende lukt, kunnen plantaardige medische voedingsopties patiënten ondersteuning bieden in het behalen van een evenwichtige inname van energie, eiwitten, vitaminen en mineralen.

Plantaardige medische voeding bevat eiwitten van hoge eiwitkwaliteit door het gebruik van plantaardige eiwitisolaten. Plantaardig eiwitisolaat is gezuiverd eiwit dat ontstaat na het bewerken van een plantaardige voedingsbron. Bijvoorbeeld, soja-eiwitisolaat is een eiwitproduct dat afkomstig is van sojabonen. Op die manier kunnen plantaardige eiwitisolaten net zo goed door het lichaam worden opgenomen als dierlijke eiwitten. Naast een hoge verteerbaarheid zorgt deze bewerking ook voor een hoge eiwitdensiteit, waardoor plantaardige eiwitisolaten geschikt zijn als eiwitbron in medische voeding.

Nutricia introduceert meer plantaardige keuzes voor iedereen!

Plantaardig eten wordt steeds vaker aanbevolen vanwege de positieve effecten op zowel de gezondheid als het milieu. Hierdoor neemt de vraag naar plantaardige voedingsopties toe, ook bij patiënten met ziektegerelateerde ondervoeding^3,4. Juist bij deze patiënten kan dit een uitdaging zijn, omdat deze mensen vaak een verminderde eetlust hebben terwijl de energie- en eiwitbehoeften verhoogd zijn. Nutricia biedt verschillende plantaardige voedingsopties voor patiënten die voorkeur hebben voor een (meer) plantaardig dieet wanneer inname van gewone voeding niet of onvoldoende lukt.

Voor deze patiënten kan een arts of diëtist kiezen voor plantaardige medische voeding. Plantaardige medische voedingen kunnen bijdragen aan een evenwichtige inname van energie, eiwitten, vitaminen en mineralen bij de dieetbehandeling van ziektegerelateerde ondervoeding. Voor onze plantaardige medische voedingen zijn geen ingrediënten van dierlijke oorsprong gebruikt. Dit maakt dat onze producten ook geschikt zijn voor veganisten of patiënten die een voorkeur hebben voor een (meer) plantaardig dieet.

Plantaardige drinkvoedingen

Plantaardige sondevoedingen

Direct en persoonlijk advies

Bij Nutricia staan we altijd klaar om uw werk gemakkelijker en efficiënter te maken. Onze persoonlijke aanpak helpt u als zorgprofessional om uw patiënten nog beter te ondersteunen. Heb je vragen of behoefte aan advies? Neem contact op met uw Nutricia-rayonmanager of met onze diëtisten van de Nutricia Medische Voedingsservice.

We helpen u graag verder!

_Referenties

^{_{1.  Hoge Gezondheidsraad.Voedingsaanbevelingen voor de Belgischebevolking – 2025. Brussel: HGR; 2025. Advies n°9805-9807.}}

^{_{2. Rockström J, Thilsted SH, Willet W,et al. The EAT-Lancet Commission on healthy,sustainable, and just food systems. The Lancet.2025;406:1625-1700.}}

^{_{3. Delsoglio M, Griff en C,Capener R, et al. Improvement on Nutritionaloutcomes with a well complied, accepted andtolerated high energy and protein plant based oralnutritional supplement alongside dietary advice incommunity-based patients at risk of disease-related malnutrition. ESPEN; 2024; Milaan:Abstract No ESPEN24-LB-2626; 2024.}}

^{_{4. Delsoglio M, Griff en C, Syed R, et al. A multi-centerprospective study of plant-based nutritionalsupport in adult community-based patients at riskof disease-related malnutrition. Front Nutr.2023;10:1297624.}}

_{Alle getoonde producten zijn voedingen voor medisch gebruik. Uitsluitend te gebruiken onder medisch toezicht. Fortimel PlantBased Protein 2 kcal en Fortimel PlantBased zijn geschikt als dieetvoeding bij ziektegerelateerde ondervoeding. Nutrison PlantBased 2kcal HP Multi Fibre is een dieetvoeding bij ziektegerelateerde ondervoeding bij patiënten met een hoge energie- en eiwitbehoefte en/of vochtrestrictie. Nutrison PlantBased Soya en Nutrison PlantBased Soya Multi Fibre zijn dieetvoedingen bij ziektegerelateerde ondervoeding, geschikt bij patiënten met koemelkeiwitallergie of lactose-intolerantie.}